Uczucia i emocje

Niby wszyscy intuicyjnie wiemy, co to są uczucia i emocje, ale nie jest łatwo, z marszu, podać ich w miarę jasną definicję.

Wiemy, że jest ich mnóstwo, ale jak przychodzi do ich nazywania, zaczynamy mieć pewien kłopot. Lista zwykle nie jest przesadnie długa, a w codziennym życiu najczęściej, na pytanie jak się czujesz odpowiadamy: dobrze albo źle.

Identyfikowanie własnych uczuć i emocji jest wg, M.B. Rozenberga kluczem do pozytywnej komunikacji, dobrych relacji z innymi i ogólnie życia bez zbędnych napięć. Nie jest to jednak takie proste. Rzadko przyglądamy się własnym uczuciom, zwracamy na nie uwagę. A warto.

W najprostszym ujęciu, uczucia i emocje to stan psychiczny, który jest reakcją na otaczający świat, odzwierciedlający nasz stosunek do zdarzeń, do innych ludzi i samego siebie. Emocje dodatkowo wiążą się ze znacznym poruszeniem umysłu a także ciała (przyspieszony oddech, wystrzał adrenaliny, pot, rumieniec…). Pojawiają się nagle i po jakimś czasie odchodzą.

Emocje są naszymi „turbo dopalaczami”, które pozwalają nam szybko zareagować np. na niebezpieczeństwo, bez czekania aż mózg przeanalizuje sytuację i da zielone lub czerwone światło do działania. Tak więc uczucie strachu może być bardzo pomocne, ale bywa też paraliżujące i ograniczające.

Emocje są podstawą relacji między ludźmi. Z jakiegoś powodu jeden człowiek nas przyciąga a inny odpycha. Jeszcze inny nie wzbudzą żadnych emocji.

Zakres możliwych emocji jest naprawdę duży. Możemy je dla ułatwienia pogrupować w kilka kategorii:

emocje związane ze strachem: lęk, niepokój, przerażenie, obawa, zagubienie, onieśmielenie, niepokój;

• emocje związane z radością: szczęście, rozkosz, satysfakcja czy duma;

• emocje związane z miłością: akceptacja, ufność, uwielbienie;

• emocje związane ze zdziwieniem: zdumienie, oszołomienie;

• emocje związane ze wstydem: zażenowanie, wyrzuty sumienia, upokorzenie;

• emocje związane ze smutkiem: przygnębienie, żal;

• emocje związane ze złością: gniew, wściekłość, irytacja.

Są też emocje, które są kompilacją tych wyżej wymienionych, np. frustracja, niechęć, traum.

Wg. Rozenberga nasze emocje są najczęściej wyrazem niezaspokojonej lub zaspokojonej potrzeby. Warto więc umieć zidentyfikować potrzebę, aby zrozumieć swoje emocje i móc nad nimi zapanować, bądź je zaakceptować.